هند با چمدان‌های دلار مسافر تهران شد

هند در کنار چین، ترکیه، کره جنوبی و ژاپن پنج مشتری سنتی نفت خام ایران حتی در شرایط تحریم هستند و با وجود فراز و فرودهای تحریم‌های خارجی تاکنون صادرات طلای سیاه ایران به این پنج کشور متوقف نشده است.

با این وجود هندی‌ها را باید در ردیف یکی از بد حساب ترین مشتریان نفتی ایران قرار داد به طوری‌که این کشور آسیایی در طول چند سال گذشته تاکنون به دلایل مختلف تحریم، چالش ها و مشکلات متعددی را برای تسویه پول‌های نفتی ایران به وجود آورده و در نهایت دو کشور در طول دو سال گذشته به یک فرمول ارزی برای تسویه مبادلات نفتی بین تهران – دهلی تعریف و اجرایی کرده اند.

از سوی دیگر در حالی در طول دو سال گذشته تاکنون سطح تحریم های نفتی ایران اگر کاهش نیافته باشد، افزایش هم پیدا نکرده اما حجم بدهی‌های نفتی هند به ایران در طول چند ماه گذشته تاکنون به صورت غیر طبیعی در حال افزایش است.

نیرمالا سیثارامان وزیر تجارت هند در پارلمان این کشور در روزهای پایانی اسفند ماه سال گذشته از بدهی ٨,٨ میلیارد دلاری نفتی هندوستان به ایران خبر داده است: مطابق با توافق‌های ارزی پیشین مقامات ایران و هند مقرر شده بود که پالایشگاه‌های هندی ٤٥ درصد از وجوه نفت خریداری شده از ایران را با استفاده از روپیه در حساب این کشور در بانک «یو سی او» هند ذخیره می‌کنند، اما ٥٥ درصد باقی آن پرداخت نشده باقی می‌ماند.

به گفته وزیر تجارت هند، موجودی حساب بازرگانی ایران در بانک یو سی او تا ١٦ مارس (٢٥ اسفند ماه ٩٣) معادل ٢.٨٦ میلیارد دلار بوده و بدهی پالایشگاه‌های هندی به ایران نیز تا ٢٨ فوریه گذشته نزدیک به ۶ میلیارد دلار ارزیابی شده است.

در همین حال، وزارت دارایی تصمیم گرفته است تا اجازه دهد ماهانه حداکثر ١٠٠ میلیون دلار از حساب روپیه ایران در بانک یو سی او هند برای پرداخت کالاهای خریداری شده ایران از کشورهای ثالث مورد استفاده قرار گیرد.

تائید زنگنه بر بدهی‌های نفتی هند

بیژن زنگنه وزیر نفت هفته جاری در جمع خبرنگاران با بیان اینکه ایران دلارهای بلوک شده نفتی در چین ندارد، از هند به عنوان یکی از مشتریان بدهکار نفتی ایران یاد کرد و گفت: هم اکنون حدود چهار تا پنج میلیارد دلار پول شرکت ملی نفت ایران در هند بلوکه شده که پس از رفع تحریم ها آزادسازی خواهد شد.

همزمان با افزایش بدهی‌های نفتی هند به ایران، رسانه های بین‌المللی از سفر قریب الوقوع هیات هندی به تهران به منظور توافق بر سر فرمول ارزی پرداخت مطالبات معوق نفتی ایران از هند خبر داده اند.

از این رو قرار است هفته جاری برخی از مقامات وزارت اقتصاد هند به همراه نمایندگان و مدیران پالایشگاه‌های نفت ویدش و منگالور این کشور آسیایی به تهران بیاییند تا دور جدید مذاکرات دو کشور به منظور تسریع و تسهیل در تسویه حساب نفتی با ایران آغاز شود.

هندی‌ها دنبال شکار نفتی در تهران

پالایشگاه های نفتی هند همواره در طول تحریم های غیر قانونی علیه ایران به دنبال اخذ امتیازات نفتی از تهران بوده اند از کاهش تعیین قیمت فروش گاز برای ساخت مجتمع های پتروشیمی تا تغییر در فرمول ارزی خرید نفت خام از ایران، همواره سیاست‌هایی بوده که مهاراجه در قبال تحریم ها به دنبال شکار آنها بوده است.

با این وجود، به نظر می رسد پس از انتشار بیانیه مشترک هسته ای بین ایران و کشورهای گروه ۱+۵ و در نهایت مذاکرات و توافق‌های جدید نفتی ایران به روسیه و چین، دست هندی ها را برای اخذ امتیاز نفتی از تهران بسته است.

در شرایط فعلی مدیران شرکت ملی نفت ایران مذاکرات و حتی توافق های متعددی با برخی از مشتریان سابق و حتی جدید نفت و میعانات گازی کشور داشته اند به طوری که فروردین ماه سال جاری ایران یک قرارداد جدید صادرات روزانه ۱۰۰ هزار بشکه میعانات گازی با یک شرکت بزرگ دولتی چین امضا کرد.

سید محسن قمصری مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران اخیرا در گفتگو با مهر با بیان اینکه در دوران تحریم‌ها رابطه و تماس شرکت نفت با مشتریان نفتی به ویژه در اروپا قطع نشده است، گفته است: در صورت کاهش فشار از روی خریداران، امکان افزایش صادراتنفت کشور وجود دارد.

این مقام مسئول با اعلام اینکه برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا در صورت تعلیق تحریم‌ها آماده خرید نفت از ایران هستند، تصریح کرد: در صورت لغو تحریم‌ها پالایشگاه‌های جهان از خرید نفت ایران به‌دلیل کیفیت بالا استقبال می‌کنند.

بر این اساس، پیش بینی می شود در صورت لغو کامل تحریم‌ها، صادرات نفت ایران به کشورهایی همچون آفریقای جنوبی، سریلانکا، مالزی و برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا همچون یونان، آلمان، ایتالیا و هلند از سرگرفته شود و حجم فروش نفت و میعانات گازی به کشورهای آسیای به ویژه چین هم با جهش روبرو شود.

در این شرایط قطعا برنامه جدید هندی ها علاوه بر تسریع در پرداخت منابع مالی حاصل از خرید نفت از ایران بوده که مهاراجه به دنبال احیای فرصت‌های سرمایه گذاری شرکت‌های هندی در صنایع نفت و گاز ایران به ویژه برای دوران پسا تحریم است.